USG Dopplera tętnic szyjnych i kręgowych – kiedy wykonać i jak się przygotować do badania?
USG Dopplera tętnic szyjnych oraz kręgowych to jedna z najlepszych metod diagnostyki, na przykład w przypadku udaru mózgu czy zawału serca. Podpowiadamy, jakie są najważniejsze wskazania do jego wykonania oraz wyjaśniamy czy potrzebne jest specjalne przygotowanie się do badania.
Kiedy trzeba zgłosić się na badanie?
Zbyt mało ruchu i niewłaściwa dieta – to dwie najczęstsze przyczyny doprowadzające do powstania zmian miażdżycowych w obrębie tętnic szyjnych i kręgowych (domózgowych). W efekcie tego dochodzi do zwężenia tętnic, następstwem czego najczęściej jest udar mózgu lub zawał serca. Tylko jego wczesne wykrycie może pomóc w zmniejszeniu ryzyka ich wystąpienia. Kiedy lekarz może wydać skierowanie na badanie? Na liście najważniejszych wskazań znajdują się: bóle i zawroty głowy, rodzinne obciążenie udarem mózgu lub zawałem serca, wysoki poziom cholesterolu, cukrzyca, podwyższone ciśnienie krwi, objawy neurologiczne związane z niedokrwieniem ośrodkowego układu nerwowego, miażdżyca, urazy szyi oraz stwierdzenie obecności patologicznego szmeru nad tętnicami szyjnymi.
Ponadto do wykonania USG Dopplera tętnic szyjnych i kręgowych pretendują również zaburzenia wzroku, równowagi i pamięci. Lekarz może je zlecić także wtedy, gdy pacjent skarży się na szumy w uszach, bądź informuje o częstych omdleniach lub zamroczeniach. Wskazanie do badania stanowią też epizody kilkuminutowej nagłej utraty wzroku. Ten rodzaj badania wykonuje się również profilaktycznie, szczególnie w przypadku:
- mężczyzn po 60 roku życia
- osób otyłych
- odporności na insulinę
- zaawansowanych palaczy.
Ich żyły szyjne i kręgowe są bowiem bardziej narażone na zator, niż chociażby u osób aktywnych czy utrzymujących odpowiednią masę ciała.
Jak przebiega badanie?
USG Dopplera tętnic szyjnych i kręgowych odbywa się w pozycji leżącej. Niekiedy w trakcie badania lekarz może poprosić o lekkie odchylenie głowy do tyłu. Do badania używana jest głowica, którą przykłada się najpierw po jednej, później po drugiej stronie szyi w miejscu przebiegu naczyń. Całość trwa około 10-15 minut.
Zalety tego badania to nie tylko krótki czas trwania, ale również: nieinwazyjność, bezbolesność oraz wysoki stopień bezpieczeństwa.
Badanie nie wymaga znieczulenia, ani nie wiąże się z koniecznością pozostania w placówce. Po jego wykonaniu pacjent może spokojnie wrócić do swoich obowiązków. Nie istnieją też żadne przeciwwskazania do wykonania tego badania. Także podeszły wiek nie ma tu znaczenia, a wprost przeciwnie – jest on na liście głównych wskazań do profilaktycznego wykonania USG Dopplera.
Cel USG Dopplera tętnic szyjnych i kręgowych
Metoda ta pozwala przede wszystkim ocenić stan tętnic. Badanie to służy też do pomiaru szybkości przepływu krwi w widocznych tętnicach. Diagnosta widzi gdzie krew płynie zbyt wolno, a gdzie za szybko. Poza tym pozwala ono zauważyć, w którym miejscu krew się cofa na skutek niedomykania zastawek żylnych. Przystawka dopplerowska daje też ogląd co do przekroju oraz wydolności badanych tętnic. Często za jego pomocą wykrywa się również obecność silnie ukrwionych guzów nowotworowych. Badanie to służy też do monitorowania rozwoju wykrytych zmian miażdżycowych. Znajduje także swoje zastosowanie przy ocenie skuteczności wdrożonego leczenia.
Jak się przygotować do badania?
Na badanie należy przyjść bez biżuterii na szyi oraz w ubraniu, które pozwoli na jej swobodne odkrycie. Pacjent powinien mieć przy sobie również dokument potwierdzający tożsamość, skierowanie na badanie oraz ewentualne wcześniejsze wyniki badań.
Badanie dopplerowskie tętnic szyjnych i kręgowych pomaga wcześniej stwierdzić obecność zmian miażdżycowych, a tym samym zminimalizować ryzyko zawału serca lub udaru mózgu. Warto je wykonać w dobrym, wyspecjalizowanym gabinecie diagnostycznym. Na takie badanie można zdecydować się, jeśli wiemy, że w naszej rodzinie wcześniej już wystąpiły przypadki zachorowań na zawał serca czy udar mózgu.