USG przezciemiączkowe – kiedy, gdzie, jak?
USG to od lat jedno z podstawowych badań diagnostycznych. W przypadku niemowląt i noworodków często wykonuje się USG przezciemiączkowe. Ten tekst odpowie na pytania kiedy, jak i gdzie należy je wykonać.
Dokładna diagnostyka
Ultrasonografia przezciemiączkowa to bardzo precyzyjne badanie pozwalające na ocenę ośrodkowego układu nerwowego, który składa się z rdzenia kręgowego i mózgu. W czasie badania odpowiednio wykwalifikowany lekarz ocenia poszczególne struktury mózgu.
Ciemiączka to obszary na główce dziecka, w których krawędzie kilku kości sąsiadują ze sobą. Innymi słowy są to nieskostniałe, miękkie spojenia, łączące u niemowląt i noworodków kości czaszki. Zapewniają ciągłość czaszki i ochronę mózgu, ale nie tworzą jeszcze twardej otoczki, tak jak u dorosłego człowieka. Ten mechanizm pozwala na dopasowanie się główki dziecka do kanału rodnego podczas porodu siłami natury.
Kiedy wykonać badanie?
USG przezciemiączkowe można wykonywać do momentu zrośnięcia się ciemiączka przedniego. Zasklepia się ono między dziewiątym a osiemnastym miesiącem życia dziecka.
Badanie wykonuje się zarówno ze względu na istniejące wskazania medyczne, jak i z przyczyn profilaktycznych. Może też służyć monitorowaniu wykrytych zmian.
Istnieje szereg przesłanek do wykonania ultrasonografii przezciemiączkowej. Przede wszystkim badanie to należy wykonać u wszystkich wcześniaków, czyli dzieci urodzonych przed trzydziestym siódmym tygodniem ciąży, a także u noworodków z małą masą urodzeniową.
Wskazaniem do wykonania USG są wszelkie podejrzenia dotyczące istnienia wad rozwojowych mózgu. Również w przypadku epizodu niedotlenienia w czasie ciąży, podczas porodu lub w okresie noworodkowym zaleca się badanie ultrasonograficzne mózgu dziecka. Pozwala ono określić, czy w czasie niedotlenienia nie doszło do uszkodzenia struktur tego narządu.
Ponadto do badania kwalifikują się też infekcje i zakażenia, które przebył mały pacjent w łonie matki. Mogą one skończyć się groźnymi dla życia i zdrowia powikłaniami, np. zapaleniem opon mózgowych.
USG przezciemiączkowe należy bezzwłocznie wykonać w przypadku podejrzeń jakichkolwiek schorzeń neurologicznych, np. jeśli noworodek ma powtarzające się drgawki. Rodziców powinien zaniepokoić także nadmierny przyrost obwodu głowy dziecka oraz pulsujące lub uwypuklone ciemię.
Lekarz zaleca wykonanie USG przezciemiączkowego w przypadku przebytego urazu okołoporodowego. Należy pamiętać, że nawet najmniejsze urazy czaszki u tak małych dzieci mogą powodować krwawienie wewnętrzne.
Zachęcamy też do wykonania tego badania u dzieci, które mają różnego rodzaju zaburzenia rozwojowe o niejasnej etiologii. USG przezciemiączkowe pozwala diagnozować szereg różnych schorzeń i wad rozwojowych, a wśród nich: wodogłowie, krwawienie, niedotlenienie, guzy oraz torbiele.
Jak przebiega USG przezciemiączkowe?
Samo badanie nie wymaga żadnego przygotowania. Zaleca się nakarmienie dziecka kilkanaście minut przed zabiegiem, by zniwelować jego niepokój.
W trakcie ultrasonografii mózgu wymagana jest obecność drugiej osoby, by podtrzymywała nieruchomo głowę noworodka. By zwiększyć komfort małego pacjenta i ułatwić lekarzowi badanie, główka dziecka zostaje posmarowana specjalnym żelem podgrzanym do temperatury jego ciała. USG przezciemiączkowe odbywa się zazwyczaj w obecności rodzica.
Wykonywane w naszym gabinecie USG przezciemiączkowe jest bezbolesne, nieinwazyjne i całkowicie bezpieczne dla noworodka. Podczas jego trwania lekarz przysuwa głowicę ultradźwiękową do główki dziecka. Uzyskuje dzięki temu obraz mózgu na ekranie ultrasonografu.
To nieskomplikowane i stosunkowo tanie badanie wykonywane jest na nowoczesnym sprzęcie i trwa około kilkunastu minut. Bierze w nim udział wyspecjalizowany personel, w tym doświadczeni w diagnozowaniu dzieci lekarze.
Należy pamiętać i kierować się zasadą – im szybsza diagnostyka, tym większa szansa na całkowite wyzdrowienie małego pacjenta.