Co może wykazać USG układu moczowego?
USG jest jednym z badań diagnostyki obrazowej i spośród tego typu badań jest najbardziej dostępne i najtańsze. Przy tym wszystkim jest niezwykle precyzyjne i pozwala na szybkie zdiagnozowanie wielu schorzeń. Często wykonywanym badaniem jest USG układu moczowego. Zazwyczaj pacjenci zgłaszają się na nie kierowani przez lekarza pierwszego kontaktu lub urologa. Jednak idąc USG układu moczowego warto wiedzieć, kiedy lekarz decyduje się na jego przeprowadzenie, jakie są wskazania do jego wykonania i co można wykryć wykorzystując diagnostykę obrazową. Odpowiadamy na wszystkie te pytania.
Czym jest badanie USG?
Badanie USG pozwala na szybkie, łatwe i bezbolesne obrazowanie narządów wewnętrznych na ekranie monitora. Dzieje się to dzięki wykorzystaniu fal ultradźwiękowych. Urządzenie do ultrasonografu porównuje długość fal wysłanych i odbitych przez narządy wewnętrzne. Na tej podstawie na ekranie tworzy czarno-biały obraz, który pozwala poznać wielkość i strukturę organów. Dodatkowo dzięki wykorzystaniu efektu Dopplera, badanie USG może dać wgląd w prędkość i kierunek przepływu krwi w żyłach i tętnicach.
Wskazania do wykonania badania USG układu moczowego
Lekarz pierwszego kontaktu lub urolog kieruje pacjenta na badanie USG układu moczowego, kiedy zauważy u niego określone objawy. Stanowią one wyraźny sygnał, że w obrębie układu moczowego nie wszystko funkcjonuje tak, jak powinno i wymaga to dokładnego zbadania. Pacjent powinien znać listę niepokojących objawów, by wiedzieć o czym warto wspomnieć podczas wizyty lekarskiej.
Zdecydowanie wskazaniem do wykonania badania USG układu moczowego jest częstomocz, również w nocy, krwiomocz, bóle w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, bóle w podbrzuszu, bolesność w trakcie oddawania moczu, wyczuwalny w jamie brzusznej guz, schorzenia gruczołu krokowego, tj. prostaty. Dodatkowo zaleca się profilaktyczne wykonywanie USG układu moczowego u mężczyzn po 50 roku życia w celu diagnostyki gruczołu krokowego. Badanie USG układu moczowego, obok badania laboratoryjnego moczu, jest najlepszą metodą na szybkie postawienie trafnej diagnozy.
Przygotowanie i przebieg badania USG układu moczowego
O ile większość badań USG nie wymaga od pacjenta żadnych wcześniejszych przygotowań, o tyle USG jamy brzusznej i układu moczowego stanowi wyjątek od tej reguły. Wzdęcie i nagromadzone w jamie brzusznej gazy uniemożliwiają efektywne przeprowadzenie badania układu moczowego. W celu eliminacji gazów, w dniu poprzedzającym badanie, należy spożywać wyłącznie lekkostrawne posiłki oraz zrezygnować z gazowanych napojów, również gazowanej wody. Z kolei na kilka godzin poprzedzających badanie USG układu moczowego, należy powstrzymać się od jedzenia czegokolwiek, przy czym należy zauważyć, że nie ma potrzeby, aby badanie było przeprowadzane na czczo. Ponadto lekarze zalecają, aby w dniu badania zrezygnować z papierosów oraz spożywania alkoholu i picia kawy. Dodatkowo, aby możliwa była diagnostyka pęcherza moczowego, zaleca się wypicie około półtora litra wody na godzinę przed badaniem i nie oddawanie moczu.
Samo badanie składa się z dwóch etapów, tj. z pełnym i opróżnionym pęcherzem. Badanie wykonywane jest w pozycji leżącej. Ocenie podlega pęcherz moczowy, przewody moczowe oraz nerki i gruczoł krokowy. Czasem dla lepszego uwidocznienia wszystkich elementów układu moczowego pacjent proszony jest o położenie się na boku lub nawet na brzuchu, by możliwe było dokładne zbadanie nerek.
Co może wykazać USG układu moczowego?
Badanie USG układu moczowego pozwala zdiagnozować wiele schorzeń i przypadłości. Szczególnie wysoką skuteczność diagnostyczną osiąga w połączeniu z badaniem laboratoryjnym moczu. Należy pamiętać, że badanie USG układu moczowego powinno zostać zinterpretowane przez lekarza. Jednak warto wiedzieć, że badanie USG układu moczowego wykorzystuje się do diagnozowania między innymi zmian ogniskowych w obrębie nerek, czyli guzów i torbieli, kamicy nerkowej, występowania złogów w układzie kielichowo-miedniczkowym nerki oraz wodonercza czy poszerzenia moczowód.